2021 Afrika ve Korsanlar : Bilmeniz Gerekenler

İçindekiler

Korsanlık ve korsanlar, deniz ticaretinin ilk başladığı dönemlerden beri mevcuttur. Kimilerimize “korsan” kelimesi filmlerdeki komik veya ilginç insanların görüntülerini çağrıştırıyor. Bununla birlikte, 2021 yılında korsanlar Afrika ‘da, yarı otomatik silahlara bir kılıçtan çok daha fazla aşinalar. Artık hazineleri rehinelerden veya en son elektrikli mallardan oluşuyor.

Uluslararası Denizcilik Bürosu’na (International Maritime Bureau) göre korsanlık; “Bir gemiye, hırsızlık veya başka herhangi bir suç işleme niyeti ve bu eylemi gerçekleştirmek için güç kullanma kapasitesi ile çıkmak.” olarak tanımlanıyor.

Korsanlığı ortadan kaldırmak günümüzde de sürmekte olan bir savaştır. Ancak son yıllarda bazı olumlu eğilimler gördük. Somali suları günümüz korsanlarının en bilinen yeridir. Bölgede ülkelerin deniz kuvvetleri arasında artan uluslararası işbirliği korsanlık olaylarının sayısını önemli ölçüde azalttı. Sayılardaki bu düşüş – görünüşe göre – küresel bir eğilim ve son yıllarda dünya çapında hissediliyor.

Bununla birlikte 2020, bu düşüş eğilimini engelleme yolunda. IMB’nin Korsanlık Raporlama Merkezi, 2019’un ilk yarısında 78, 2020’nin ilk yarısında 98 korsanlık vakası kaydetti.

Yeni çağ, yeni taktikler?

Korsanlar için geleneksel çalışma şekli yıllar içinde pek değişmemiş veya gelişmemiştir. Gemilere arka veya yan taraftan, kıskaçlı kancalar ve halatlar kullanarak saldırmayı içerir.

Korsanlar günümüzde kıyı şeridinden artan mesafelerde gemileri hedefleme yeteneklerine sahip oldular. Saldırıların genellikle denizde 45 ila 75 deniz mili arasında gerçekleştiğini görüyoruz. Kıyı şeridinden 400 deniz mili kadar uzakta kaydedilen olaylar da var. Bu olaylarda, daha küçük botlar, yakıt, erzak veya mühimmat taşıyan daha büyük bir ana gemi ile birlikte çalışıyor. Bununla beraber gündüz saatlerinde saldırılar da giderek daha yaygın hale geliyor.

2021 Afrika ‘lı Korsanlar ve Teknoloji

Korsanlık kurbanları genellikle yanlış zamanda yanlış yerdedir. Okyanusun engin genişliğinde korsanlar karşılaştıkları ilk gemiyi seçebilirler. Bununla birlikte, açık kaynak istihbaratını ve modern teknolojiyi, çevrimiçi izleme uygulamaları ve gözetleme ekipmanını kullanan korsan vakaları olmuştur.

Bu teknolojinin kullanımının ne kadar yaygın olduğunu tahmin etmek imkansızdır. Ancak 2017’de Güney Çin Denizi’nde kaydedilen bir kaçırılma olayında korsanlar, çevrimiçi Deniz Trafik sistemini izlediler. Ve sonrasında hedeflenen geminin hareketlerini takip etmek için Gemi Bulucu uygulamasını kullandılar.

Günümüzde çevrimiçi ücretsiz olarak sunulan çeşitli gemi izleme veya takip uygulamaları vardır. Gemi türleri, yeri veya bilgileri dahil olmak üzere potansiyel hedefler hakkında çok sayıda ayrıntı içerirler. Bunların hepsi çok değerli bilgilerdir. Korsanlar tarafından hedefleri belirlemek veya saldırıları planlamak için giderek daha fazla kullanabilecekleri bir sistem oluşmuştur.

Gemi kaçırma olaylarında geminin barındırılması veya kontrol edilmesi zordur. Burada fidye için adam kaçırma konusu gündeme geliyor. Geminin tamamı yerine insan yükünü almak çok daha kolay, daha hızlı ve çoğu zaman daha karlı olduğu için gitgide artıyor.

Bu eğilim, öncelikle mürettebata yönelik şiddetin artan bir risk olduğu Gine Körfezi’ndeki olaylardan kaynaklanır. IMB’nin altı aylık raporuna göre, 2020 yılında 77 mürettebat rehin alındı veya kaçırıldı. Bu kaçırma olaylarının 49’u Gine Körfezinde yaşandı. Eski Somalili korsanlar gibi Gine Körfezi’nde faaliyet gösteren deniz korsanlarının da Nijer Deltası’nda faaliyet gösteren fidye çeteleriyle güçlü bağlantıları olduğu biliniyor. Bu onlara korsanlık faaliyetlerinden kazanç sağlayan pazarlara benzersiz erişim sağlıyor.

Bilinen rotalar nereler?

Korsanlık için günümüzde dört etkin nokta vardır: 2000’li yılların Somalili korsanlarıyla ilişkilendirilen Aden Körfezi; Güneydoğu Asya; Meksika Körfezi; ve son olarak, dünyadaki deniz kaçırma olaylarının çoğunu oluşturduğu bilinen Gine Körfezi.

Dünyanın çok farklı yerlerinde olsa da, aynı faktörler alanlarda korsanlığın nedenlerini belirliyor:

Yolsuzluk;
Zayıf hukuk üstünlüğü veya istikrarsız hükümetler;
Ekonomik koşullar.

Meksika körfezi

Deniz güvenliği yetkilileri, bölgedeki istikrarsızlık nedeniyle saldırıların Meksika Körfezi’ne geri döndüğünü söylüyor. Meksika devleti, petrol endüstrisini uluslararası yatırıma açtığında, bu bölgenin kazançlı bir hedef olarak görülmesine yol açtı. Meksika’nın petrol endüstrisine bağlı gemi veya platformlarında saldırılar devam ediyor.

Körfezdeki saldırılar Haziran ayında ABD hükümetinin bölge için özel bir güvenlik uyarısı yayınlamasına neden oldu. Bu uyarı Campeche Körfezi’ni özellikle tehlikeli bir bölge olarak belirtti.

Asya

Asya sularında bildirilen korsanlık olaylarının sayısı, 2020’de geçen yıla göre iki katından fazla arttı.

Asya’daki Gemilere Karşı Korsanlıkla ve Silahlı Soygunla Mücadele Bölgesel İşbirliği Anlaşması (ReCAAP) olaylardaki ani artışı kanun yaptırımı, devriye ve gözetim eksikliklerine bağladı.

Gine Körfezi

Batı Afrika açıklarındaki Gine Körfezi, ticari gemicilik için giderek daha tehlikeli hale geliyor. Dünya çapında denizcilik kaçırma olaylarının çoğu bu bölgede gerçekleşiyor. Asya’da en çok korsan olaylarının yaşandığı yerlerde, suçun şekli genellikle hırsızlıktır. Gine Körfezi, özellikle Nijer Nehri Deltası bölgesi, gemi mürettebatı için en tehlikeli rota.

Toplamda, IMB’nin Korsanlık Raporlama Merkezi (PRC) 2020 yılı Mayıs ve Temmuz ayları arasında Gine Körfezi’nde 49 mürettebatın fidye için kaçırıldığını ve ortalama altı haftaya kadar karada tutsak tutulduğunu bildirdi.

Bu bölgedeki hiçbir ülkenin gemide özel güvenliğe izin vermemesi nedeniyle bunu hafifletme girişimleri engellenmektedir.

Aden Körfezi

On yıldan daha kısa bir süre önce güvenlik odağı, o zamanlar dünyanın en tehlikeli suları olarak kabul edilen Aden Körfezi’ndeydi. Somalili korsanlar ısrarla büyük kargo gemilerini kaçırdı. Ancak uluslararası denizcilik çabaları, geliştirilmiş yerel yönetimler ve silahlı personel de dahil olmak üzere gemilerde geliştirilmiş güvenlik önlemleri Doğu Afrika kıyılarındaki korsan tehdidini azalttı.

Yetkililerin tepkisi nedir?

Deniz korsanlığına engel olabilmek için devletlerin birbiri ile işbirliği içinde olması gerekiyor. Bugüne kadar dünyanın farklı bölgelerinde üç anlaşma yapılmıştır. Bu bölgesel anlaşmaların üyeleri, açık denizlerdeki korsanları tutuklamayı, soruşturmayı veya kovuşturmayı ve kendi karasularındaki silahlı soygunu bastırmayı kabul ediyor.

Asya’da, Asya’daki Gemilere Karşı Korsanlıkla ve Silahlı Soygunla Mücadele Konusunda Bölgesel İşbirliği Anlaşması (ReCAAP) 2006 yılında oluşturulmuştur.
Doğu Afrika Cibuti Davranış Kuralları (DCoC) 2009 yılında kabul edilmiştir.
Batı ve Orta Afrika’daki yasadışı denizcilik faaliyetleriyle mücadele için Yaoundé Davranış Kuralları (YCoC), 25 bölge devleti tarafından 2013 yılında imzalanmıştır.