İçindekiler
Şansa inanır mısınız? Bugün kullandığımız devrim niteliğindeki bazı icatların şans eseri bulunduğunu biliyor muydunuz? Dünyayı değiştiren 10 icat nelermiş beraber öğrenelim.
1. PLAY-DOH
Çocukların çok sevdiği bu oyun hamurunun özelliği birçok renkte olması ve akla gelebilecek her şekile şekillendirilebilmesidir.
Bu popüler çocuk ürünü, Noah McVicker tarafından tesadüfen icat edildi. Bir sabun şirketinde çalışan McVicker başlangıçta duvar kağıdı temizleyicisi olarak kullanılacak bir macun maddesi icat eder. Bu temizleyici, kimyasal içermediğinden, yeniden kullanılabildiğinden ve duvar kağıdını lekelemediğinden .ok başarılı olur. Noah’ın yeğeni Joseph McVicker da, aynı şirkette çalışmaktadır ve tesadüfen okullarda öğretmenlerin el işi derslerinde sanat ve zanaat için bu macunu kullandıklarını keşfeder. Joseph, bu macunun isminin Play-Doh olarak değiştirilmesinden ve macunun çocuklar için pazarlanmasından sorumludur.
McVickers, başlangıçta sadece kirli beyaz renkte olan macunu üretmek ve satmak için Rainbow Crafts Company’yi kurdu. Piyasaya sürüldüğünden bu yana 315 milyon kilogramdan fazla Play-Doh satıldı. Bu miktardaki Play-Doh , dünyayı 300’den fazla kez sarabilecek bir yılan oluşturmaktadır.
2. CIRT CIRT BANTLAR
Cırt cırtlar, sırt çantalarından tansiyon göstergelerine kadar pek çok çeşitli üründe bulunur. Seksen yıl önce ise, insanlar cırt cırtsız bir dünyada, bu nesneyi icat etme planları veya niyeti olmadan yaşadılar.
1941’de İsviçreli mühendis Georges de Mestral, köpeğiyle ormanda küçük bir gezintiye çıktı. Yürüyüşlerinden döndüklerinde, üstlerinin küçük dikenli tohumlarla kaplı olduğunu gördü. Giysilere ve saça nasıl bu kadar kolay yapıştıklarını belirleme umuduyla bu dikenleri inceledi ve dikenin üzerindeki küçük kancaların küçük kumaş ilmeklerine yapışmasına izin verdiğini gördü. Bu birleşim, De Mestral’a parlak bir ikili yaratma fikri için ilham verdi. Sert kancalı ve halkalı taraflı tutturucu.
Buluşuna, aslında şirketin adı olan ve cırt cırtlı bantların genel terimi olan “Velcro” adını verdi. Ürünün 1955 yılında patentini aldı ve ardından üretilip dünya çapında dağıtıldı. Velcro tutturucular önceleri de birçok eşyada kullanılmış olsa da, ancak uzayda kullanıldıktan sonra popülerlik kazanmıştır. Bağlantı elemanları, ekipmanın sıfır yerçekimi ile uzaklaşmasını önlemeye yardımcı olmuştur. Bu da velcronun dünyayı değiştiren 10 icat arasına girmesini sağlamıştır. De Mestral’ın ömrü boyunca, şirketi yılda ortalama 55 milyon metre Velcro satmıştır.
3. SAKARİN
Toksik kurşun asetat dışında, ilk yapay tatlandırıcı sakarindir. Ürün, şeker kamışına ucuz bir alternatif sunmaktaydı ve tamamen tesadüfen keşfedildi.
Tatlandırıcı, Johns Hopkins Üniversitesi’nde araştırmacı Ira Remsen’e ait küçük bir laboratuvarda keşfedildi. Remsen, laboratuvarının kullanımını Rus kimyager Constantin Fahlberg’e ödünç verdi ve Fahlberg bir gece laboratuvarda çalıştıktan sonra karısıyla akşam yemeği yemek için eve gitti. Yediği ev yapımı ekmeğin çok daha tatlı olduğunu fark etti, ancak karısı tarifi herhangi bir şekilde değiştirmemişti. Fahlberg, laboratuarda eline bulaşan bir maddenin yemekte ekmeğe bulaşmış olabileceğini fark etti (ve görünüşe göre ellerini yıkamamıştı). Laboratuvarına geri döndü ve masasındaki her kimyasalı tattı. Sonunda, tadı şekere benzeyen sülfobenzoik asit, fosfor klorür ve amonyak (benzoik sülfinid olarak bilinen bir bileşik) ile doldurulmuş bir beherle karşılaştı.
Bu tesadüfi keşif, günümüzde hemen her restoranın masasında gördüğünüz o küçük renkli paketlere yol açtı.
4. POST-IT
Post-it, doktor randevunuzun yaklaştığını veya ödevinizin teslim gününü hatırlatmaya yardımcı olmak için kullanılan küçük, sarı, kare kağıt parçalarıdır. Kaza ile bulunan bu icadı hepimiz kullanıyoruz.
1968’de 3M’de kimyager olan Dr. Spencer Silver süper güçlü bir yapıştırıcı yaratmaya çalışıyordu. Bunun yerine, yanlışlıkla çok zayıf, basınca duyarlı bir yapıştırıcı yarattı. Beş yıl boyunca şirket içinde yarattığı ürünü tanıttı, ancak kimse bunu kullanamadı. 1974’te, Silver’ın bir meslektaşı olan Art Fry, yapıştırıcıyı kendi kişisel ihtiyacı için kullanmanın bir yolunu buldu. Fry, kilise korosunun bir üyesiydi ve ilahi kitabına yerleştirilen yer imlerinin her zaman yerinden düşmesi yüzünden hayal kırıklığına uğramıştı. Yer imlerini yerinde tutmak için yapıştırıcıyı kullandı. Fry daha sonra Silver’ın yapışkanını küçük notlar üzerinde kullanma fikrini ortaya attı.
3M, notları 1977’de “Press ‘n Peel” adıyla yayınladı, ancak hemen bir başarı elde edemedi. Şirket, ürünü belirli alanlarda test etmeye başladı ve 1980 yılında “Post-it” piyasaya sürüldü. Küçük yapışkan notlar nihayet ilgi görmeye başladı ve tarihe geçti. Notlar artık dünya çapında satılıyor, çeşitli şekil ve renklerde geliyor.
5. ÇİKOLATA PARÇALI KURABİYE
Dünyayı değiştiren 10 icat içinden en az birisi yiyecekle ilgili olmalı. En lezzetli ikramlardan biri olan çikolata parçacıklı kurabiye şaşırtıcı bir şekilde kazayla icat edilmiştir.
Olay, 1930’da Kenneth ve Ruth Graves Wakefield tarafından yönetilen Toll House Inn isimli kafede gerçekleşti. Bayan Wakefield, kafedeki tüm tatlıları kendisi hazırlar ve zamanla lezzetli ikramlarıyla ün kazanmıştır. Bir gece, Bayan Wakefield, popüler bir kolonyal tarif olan Tereyağlı Çikolata kurabiyesi yapmaya başlar ama hamurda eriyen fırıncı çikolatasının bittiğini fark eder. Bu yüzden tarifte kullanmak üzere bir parça Nestle yarı tatlı çikolatayı doğramaya başlamış. Çikolatanın eriyip kurabiyede dağılacağını düşünmüş ancak çikolata orijinal şeklini korumuş ve yumuşamış. Kurabiye çok beğenilince ona “Çikolatalı Çıtır Kurabiye” adını verdi. Gerisi tatlı ve lezzetli koca bir tarih. Orijinal tarif hala Nestle’nin Toll House Chocolate Morsels poşetlerinin üzerine basılmıştır.
6. KALP PİLİ
Dr. Wilson Greatbatch, sağlık hizmetlerini sonsuza dek değiştiren, hayat kurtaran en büyük buluşlardan birine yol açan bir hata yaptı. 1956’da bir kalp ritim kaydedici yaratmaya çalıştı, ancak yanlış bir elektronik bileşen başarısız olmasına neden oldu. Kalp atışının sesini kaydetmek yerine cihaz elektronik darbeler üretti. İşte tam bu sırada Greatbatch, yaptığı hatanın, sağlıksız bir kalbin kan pompalamasına ve kasılmasına yardımcı olmak için şoklar uygulayarak ritimde kalmasına yardımcı olabileceğini anladı. Kazara keşfinden sonra, Greatbatch ilk implante edilebilir kalp pilini üretmek için çok çalıştı. Cihazını iyileştirmesi ve bir patent alması iki yıl sürdü. İlk kalp pilini yerleştirdiği hasta, cihazla 18 ay daha yaşadı. Buluşu nihayetinde dünya çapında milyonlarca hayatı kurtardı ve başarısızlığın iyi bir öğrenme deneyimi olabileceğini kanıtladı ve tıp dünyasına dünyayı değiştiren yeni bir icat kattı.
7. KAUÇUK
Charles Goodyear kauçuğa takıntılıydı – öyle ki, kauçuğu endüstriyel kullanım için daha uygun hale getirmek adına yaptığı deneyleri finanse etmek için evini ve tüm varlığını borç altına aldı. İlk yıllarında kauçuk işinde başarısız oldu, ancak bunun onu yavaşlatmasına asla izin vermedi.
1839’da Goodyear, üzerinde kükürt bulunan sıcak bir sobanın üzerine yanlışlıkla kauçuğu düşürdü ancak şaşırtıcı bir şekilde kauçuk erimedi; sertleşti. 1844’te Goodyear, volkanize kauçuğun patentini aldı ve şirketi lider bir kauçuk üreticisi haline geldi. Ancak başarısı, kaderi kadar kısa sürdü. Parasının çoğunu yasal savaşlarda, patent ihlalleri ile savaşırken kaybetti ve 1860’ta öldü. Goodyear Tire & Rubber Company 1898’de kuruldu ve şirketin ismi Charles Goodyear’in onuruna seçildi.
8. ÇELİK YELEK
Stephanie Kwolek her zaman doktor olmak istemiştir. Bunun yerine, çelikten beş kat daha güçlü ama hafif bir kumaş olan Kevlar’ın tesadüfen mucidi oldu. Molekül zincirlerini düşük sıcaklıklarda analiz ederken, olağanüstü güçlü ve sert bir zincir buldu. Bu çözümden elde edilen liflerin şimdiye kadar gördüğü en güçlü lifler olduğunu biliyordu ve keşfi Kevlar’ın icadına yol açtı. Kumaş için şu anda 200’den fazla uygulama var. Polis kuvvetleri ve askeri birlikler için çelik yelek oluşturmak için kullanıldı ve ayrıca uçaklarda, ayakkabılarda, teknelerde, araba frenlerinde ve diğer birçok eşyada da kullanıldı. Kevlar yelekler birçok canı mermilerden, bıçaklardan ve diğer silahlardan kurtardı gelecekte de kurtarmaya devam edecek.
9. KİBRİT
Kibritin uzun bir geçmişi vardır, ancak bilinen ilk kibrit, John Walker tarafından laboratuvarında bir deney yaparken yanlışlıkla icat edildi. Önce tahta bir çubukla kükürt ve diğer malzemelerden oluşan bir karışımı karıştırdı. Daha sonra kazara taş zemine kurumuş malzeme ile sopanın ucunu kazıdı ve ahşabın ucu alev aldı. Eğlenceli bir şey yarattığını biliyordu, bu yüzden arkadaşlarına göstermek için birkaç sopa daha yaptı. Samuel Jones, Walker’ın gösterilerinden birini görmüş ve Londra’da bir kibrit şirketi kurmaya teşvik edilmişti. Jones’un ürününe “Lucifers” adı verildi ve başarısı sigara içiminin Londra bölgesinde popülerlik kazanmasına neden oldu. Bu, nihayetinde bugün çoğu evde bulunabilen ve dünyayı değiştiren 10 icat içinde bulunan kibritin bulunmasına yol açtı.
10. RENK KÖRÜ GÖZLÜĞÜ
2005’te Don McPherson, arkadaşlarından biri güneş gözlüklerini ödünç almak istediğinde frizbi oynuyordu. Arkadaşı gözlüğü taktığında şaşkına döndü çünkü ilk kez turuncu rengi görmüştü. McPherson arkadaşının renk körü olduğunu yeni öğrenmişti.
McPherson tarafından yaratılan bu gözlükler, aslında doktorların lazer cerrahisi sırasında kullanması için yapılmıştır. Cerrahlar gözlüğü o kadar sevdiler ki, bu teknik gözlükler ameliyathanelerden kaybolmaya başladı. McPherson da tıpkı doktorlar gibi bu gözlükleri günlük hayatında rasgele takmaya başladı, bu yüzden o gün de takmıştı.
McPherson ve iki meslektaşı daha sonra renk görme yetersizliği olan insanlar için güneş gözlüğü geliştirmeye adanmış bir şirket olan EnChroma Labs’ı kurdu. Şirket, renk körlüğünü ve farklı renk eksikliği olan tüketicilere gözlükleri nasıl ulaştıracaklarını araştırmaya devam ediyor.
1 Yorum